Kathedraal

In het historische centrum van Valencia staat de Catedral de Valencia. Verre van een ‘standaard’ kerk, valt de kathedraal van Valencia op vanwege de vele verschillende bouwstijlen aan de buitenkant. Binnen kun je één van de belangrijkste relikwieën van het christelijk geloof terugvinden, de Heilige Graal! Meer weten? Lees dan snel door!

Geschiedenis van de kathedraal van Valencia

De omgeving van de huidige kathedraal is al sinds de stichting van Valencia het religieuze centrum van Valencia geweest. De eerste Romeinse Valencianen bouwden er een tempel op het grote stadsplein. Toen het Romeinse Rijk het christendom als godsdienst aannam, vervingen ze die tempel door een kerk. Van deze eerste Valenciaanse kerk zijn er nog een kleine kapel en baptisterium (doopkapel) terug te vinden in het archeologische museum L’Almoina en de crypte van San Vicente de Martelaar!

Ondanks dat Spanje bekendstaat als christelijk land, was dit niet altijd het geval. Voor 525 jaar was Valencia de islam de hoofdgodsdienst en Arabisch de voertaal. De naam van Valencia veranderde naar Balansiya. De islamieten lieten al snel de basiliek van Valencia slopen om een moskee te bouwen. Op 9 oktober 1238 werd Valencia veroverd door de christelijke koning Jaime I. Voor 34 jaar bleef de oude moskee in gebruik als kerk! In 1262 verdween de moskee eindelijk en werd de eerste steen van de huidige kathedraal van Valencia gelegd.

Oeps, foutje…

De kathedraal is gebouwd in de typische kruisvorm die je vaak in oude kerken terugvindt: een Latijns kruis. Er werd bij de bouw echter één ding over het hoofd gezien: de richting van de kerk! De kathedraal van Valencia is namelijk georiënteerd richting het zuidoosten, in plaats van het oosten, zoals bij oude kerken hoort. Richting het zuidoosten ligt niet Jeruzalem, maar Mekka, de heilige stad van de islam! Je kunt dit goed zien als je op Plaza de la Virgen staat en de oriëntatie van de kathedraal vergelijkt met die van de roze basiliek, die wel correct staat.

Het grootste deel van de kathedraal is gebouwd in de dertiende en veertiende eeuw en volgt vooral de romaanse en gotische bouwstijl. In het begin werd er een vrij simpel ontwerp gevolgd van de hand van architect Andreu Juliá. Waarschijnlijk had dit onder andere te maken met een beperkt budget. De kathedraal werd namelijk niet gefinancierd door bijvoorbeeld de koning, maar door de lokale burgers die wat minder geld te besteden hadden.

Verdere werken

De Valencianen voerden de bouw van de kathedraal in zes fases uit, tussen 1262 en de tweede helft van de 18e eeuw. Zo begon in 1381 de bouw van de klokkentoren, El Micalet, dat in totaal 44 jaar duurde. In die periode was de kathedraal wat kleiner dan tegenwoordig en stond de toren dus los van de kerk! Pas 35 jaar later werd de verbinding tussen beide gebouwen gemaakt. 

In de 18e eeuw vonden de Valencianen de oude gotische bouwstijl ouderwets en zelfs barbaars en wilden ze het gebouw wat moderner maken. Zo werden oude muurschilderingen bedekt met stucwerk terwijl er aan de buitenkant stukken van het dak gesloopt werden. Aan beide zijden van de kathedraal werden nieuwe kapelletjes toegevoegd in de neoklassieke stijl. Je ziet hiervan aan de buitenkant nog steeds de blauwe koepeltjes terugkomen! 

Rond diezelfde periode ontving de kathedraal ook een nieuwe hoofdingang, de Puerta de los Hierros, oftewel de Deur van het IJzer. De naam komt van het ijzeren hek wat om de hoofdingang staat. Deze prachtig versierde ingang is gemaakt in de Italiaanse barokstijl. Je kunt onder andere het embleem van de maagd Maria terugvinden direct boven de deur, en verwijzingen naar de Valenciaanse beschermheiligen San Vicente Mártir en San Vicente Ferrer en de Valenciaanse pausen Calixtus III en Alexander VI. 

Na het bouwen komt het slopen

De kathedraal van Valencia maakte veel mee in haar lange bestaan. Zo raakte de kathedraal beschadigd tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Met de tijd veranderde ook de smaak van de Valencianen regelmatig. Zoals hierboven gezegd werd een groot deel van het oude gotische gebouw opnieuw vormgegeven met de neoklassieke stijl in de 18e eeuw. In 1972 vonden ze dit best jammer. Het grootste gedeelte van deze klassieke elementen werd dus weggehaald, waarna de originele gotische muren en decoraties deels weer tevoorschijn kwamen!

Uiteindelijk is de kathedraal van Valencia dus een veelzijdig gebouw geworden! Je kunt de gotische bouwstijl terugvinden, maar ook elementen uit de Renaissance en de barokperiode. De beroemde Spaanse schilder Goya heeft in 1788 twee schilderijen geschilderd die in de kathedraal zijn opgehangen!

De Heilige Graal is in Valencia!

Laat de Ridders van de Ronde Tafel en Indiana Jones er niet achter komen, maar de Heilige Graal is in het bezit van de kathedraal van Valencia! De Graal is de beker waar volgens de overlevering Jezus wijn uit dronk tijdens het Laatste Avondmaal, vlak voordat hij gedood werd. Kort hierna begonnen christenen met de traditie van de mis. Hierbij drinken ze wijn, naar het voorbeeld van Jezus, om zijn dood en wederopstanding te herdenken. Kortom, de Heilige Graal is één van de belangrijkste relikwieën van het christelijke geloof!

Elk jaar wordt de Graal voor de mis gebruikt op Witte Donderdag (net voor Pasen) en op de laatste donderdag van oktober, tijdens de jaarlijkse viering van het Feest van de Heilige Graal.

Hoog bezoek

Valencia heeft de afgelopen vijftig jaar tweemaal een paus mogen verwelkomen. In 1982 bezocht paus Johannes Paulus II de kathedraal van Valencia en bewonderde hij uiteraard ook de Heilige Graal. De beker ontving een eerbiedige kus van Jezus’ vertegenwoordiger op aarde en hij vierde er ook de mis mee. In 2006 kwam de toenmalige paus Benedictus VI naar onze prachtige stad. Ook Benedictus gebruikte de Graal tijdens de mis. In 2015 heeft paus Franciscus de kathedraal van Valencia het privilege toegekend om elke vijf jaar een speciaal jubileumjaar te houden ter ere van de Heilige Graal. Hiermee is de Valenciaanse Graal nu officieel erkend door de hoogste christelijke autoriteit op aarde!

Wil jij de Heilige Graal opzoeken? Ga dan nadat je binnenkomt naar rechts, naar de Capilla del Santo Cáliz. De Graal staat (achter een glazen paneel) te wachten op je bezoek!

Zwanger en in Valencia?

Als je in verwachting bent, zullen de Valencianen je aanraden om de kathedraal te bezoeken. Het verhaal gaat dat je, als je zwanger bent, door de hele binnenhal negen rondjes moet lopen, om het altaar heen. Elk rondje symboliseert één van de negen maanden van je zwangerschap. Voordat je begint kun je een kaars kopen bij de kassa. Hierbij krijg je een gebedje. 

Je begint de traditie bij het beeld van Nuestra Señora del Buen Parto, oftewel Onze Lieve Vrouwe van de Goede Bevalling. Lees het gebed op en loop je eerste rondje door het gebouw. Heb je dat gedaan? Doe het dan nog acht keer! Let wel op: de kaars moet je niet aansteken terwijl je door de kerk loopt, maar pas als je daadwerkelijk gaat bevallen. Ben je niet zwanger maar lijkt het je toch leuk om mee te doen met deze traditie? Het zal absoluut geen kwaad kunnen!

Het kathedraalmuseum

Aan de oostzijde van de kathedraal vind je het museum van de kathedraal. Het museum heeft een hele diverse collectie, verdeeld over vijf hallen. Zo kun je er bijna honderd kunststukken terugvinden die vroeger in de kerk zelf stonden. Dit kunnen schilderijen zijn, maar ook beelden en andere voorwerpen. Hiernaast vind je er info over de bouw van de kathedraal en staan er stukken van gesloopte of herbouwde elementen van de kathedraal tentoongesteld. Als je de kelder ingaat, duik je de geschiedenis in: er is een archeologische opgraving te vinden met vondsten uit onder andere de Romeinse tijd! Ten slotte kun je een aandenken kopen in de museumwinkel.

De oudere poorten

De kathedraal van Valencia heeft drie poorten, waarvan er nog maar één daadwerkelijk gebruikt wordt. Dit is de hoofdingang op Plaza de la Reina. Als je om de kathedraal heen loopt, kun je dus nog twee andere poorten ontdekken. Deze zijn tegenwoordig vrijwel altijd gesloten. 

Waar het ooit begon…

Aan de oostzijde van het gebouw staat de oudste ingang, de Puerta de la Almoina. Deze ingang is gebouwd in de Romaanse stijl. De poort is dan ook vrij simpel, maar juist daarom ook mooi op zijn eigen manier! De poort kijkt uit richting het paleis van de aartsbisschop van Valencia, wat de bijnaam van deze naam verklaart: Porta del Palau, oftewel de Paleispoort. Boven deze poort komen de hoofden van zeven koppels terug: invloedrijke families die de bouw van de kathedraal deels betaalden.

El Tribunal de les Aigües

Aan de westzijde van de kathedraal, op Plaza de la Virgen, staat de Puerta de los Apostoles. Deze poort is vernoemd naar de beelden van de twaalf apostelen die aan beide kanten van de deur te zien zijn. Deze beelden zijn latere reproducties; de originele kun je vinden in het kathedraalmuseum. De poort is gemaakt in de typische gotische stijl.

Voor deze poort wordt elke donderdag om 12.00 uur het Tribunal de les Aigües gehouden. Dit is het oudste juridische orgaan van Europa dat nog steeds actief is. Bij deze bijeenkomsten vergaderen acht rechters over de verdeling van het water van Valencia. Dit tribunaal heeft een lange geschiedenis. Toen Valencia nog islamitisch was, introduceerden Noord Afrikaanse experts irrigatietechnieken uit hun landen van herkomst. Dit irrigatiesysteem werd overzien door het watertribunaal. Sinds 2009 staat het tribunaal op de Immateriële & Culturele Werelderfgoedlijst van UNESCO.

De hoogte in: El Micalet

Boven de kathedraal steekt de klokkentoren van Valencia uit: El Micalet. De toren werd in 1381 gebouwd en stond eerst simpelweg bekend als “de nieuwe klokkentoren”. De grote bel die hierin opgehangen werd om de tijd aan te geven kreeg, zoals destijds gewoon was, een eigen naam: “El Miguelete”. Dit bekent “de kleine Miguel” in het Spaans. Deze naam werd al snel aan heel de toren gegeven en veranderd in het Valenciaans dus naar El Micalet! 

Je kunt de klokkentoren nog steeds beklimmen en dat is absoluut een aanrader! Vanaf El Micalet heb je namelijk een spectaculair uitzicht over de stad en kun je onder andere de Mercado Central en verschillende pleinen zien liggen. Op dagen met een strakblauwe lucht (en die zijn er gelukkig veel in Valencia) kun je ook de bergrug die om de stad heen ligt bewonderen en ligt heel de vlakte van Valencia voor je. 

Let wel op: er zijn 207 treden en de trappengang is op sommige plekken erg smal. Misschien is het niet de beste plek als je hoogtevrees hebt, aangezien El Micalet 51 meter hoog is…

Openingstijden

Tips

• Er zijn nog veel meer mooie kerken in Valencia te vinden. Lijkt het je leuk daar meer over te weten te komen? Neem dan een kijkje op de pagina kerken in Valencia.
• In Valencia is er meer prachtige architectuur te bewonderen. Lijkt het je leuk om meer te weten te komen over een aantal bijzondere bezienswaardigheden in Valencia? Neem dan een kijkje op bezienswaardigheden.