Wat is Pelota Valenciana?

Pelota Valenciana, ook wel Pilota Valenciana genoemd, is een traditionele handbalsport in de provincie Valencia. De letterlijke vertaling van deze sport betekent ‘Valenciaanse bal’. Het kan op verschillende manieren gespeeld worden, waarbij twee tot vijf spelers twee teams vormen en concurreren om de bal. Met de blote hand of lichte bescherming wordt tegen de bal geslagen en naar de tegenstander gespeeld. Meestal wordt dit spel gespeeld in een lange witte hal, met een tribune aan de zijkant. Het is de bedoeling dat de bal over het touw heen vliegt en door de teams naar elkaar wordt overgespeeld. De naam ‘Valenciana’ is bij deze sport gevoegd, omdat de Baskische versie hierop lijkt. Deze Pelota wordt tegen de muur gespeeld en komt daarom niet overeen met dit Valenciaanse spel.

Hoe is Pelota Valenciana ontstaan?

De daadwerkelijke oorsprong van ‘Pelota Valenciana’ is onduidelijk, maar er wordt gesuggereerd dat het afgeleid is van de middeleeuwse sport Jeu de Paume en een aantal andere handbalsporten in Europa. Al deze varianten lijken op het Valenciaanse spel. Zo werd Jeu de Paume bijvoorbeeld in de dertiende eeuw al vastgelegd in Frankrijk en werd het ook gespeeld met de blote handen. Toch zijn er op veel afbeeldingen uit die tijd ook een soort rackets te zien, die gebruikt worden om de bal mee naar de overkant te slaan. Een paar eeuwen werd Pelota in Valencia gespeeld door zowel de lage klasse als de hogere klasse edelen.

Het verboden spel

Op 14 juni 1391 werd door de Valenciaanse gemeenteraad besloten dat het spelen van Pelota Valenciana op straat verboden werd. De reden was dat de spelers vaak vloekten en andere beledigingen maakten. Als je het spel op straat wél speelde, moest je twintig goudstukken betalen als boete. Als gevolg hiervan werden speelvelden gebouwd, ook wel ‘trinquets’ genoemd. In de zestiende eeuw, waren er alleen al in de stad Valencia dertien speelhallen. De edelen haakten naarmate de tijd vorderde af en vonden het tijd voor een betere sport. Daardoor veranderde er veel en werd Pelota vooral een sport voor de lage- en middenklasse volk. Dit leidde tot de eerste professionele spelers en er werd regelmatig gegokt op wedstrijden.

Bekend in heel Europa

Toch zijn er ook genoeg mensen van overtuigd dat Pelota ontstaan is vanuit het spel ‘Sport Ball’. Deze werd vooral gespeeld in het oude Griekenland en werd in Spanje geïntroduceerd door de Romeinen. Ook de rest van Europa zou dit spel gespeeld hebben in landen zoals huidig Frankrijk, België en Nederland. Deze landen spelen varianten van dit spel. In de ‘Kroon van Aragon’ was dit in de veertiende eeuw een zeer populaire sport die vooral door edelen of koningen werd gespeeld. De ‘Kroon van Aragon’ is de voormalige unie van de Koning van Aragon die van de twaalfde tot de achttiende eeuw bestond uit het oostelijk gedeelte van Spanje, Corsica, Sardinië en Italië. Vooral omdat het op straat verboden werd, konden alleen de rijken de speelhallen nog behouden.

Pelota Valenciana is weer populair!

Twee verschillende theorien, maar met de zelfde uitkomst in onze huidige tijd. Vandaag de dag wordt Pelota Valenciana nog in de hele Valenciaanse provincie gespeeld. Toch geeft echter elk gebied een eigen karakter aan het spel, waardoor het nogal wat verscheidenheid ontstaat. Waar Pelota eerste een beetje vergeten was, wordt het nu steeds populairder! Met de bouw van nieuwe speelvelden op scholen, uitzendingen op tv van de wedstrijden en de internationale wedstrijden met andere landen die ongeveer dezelfde sport spelen, is er een nieuw tijdperk voor deze handbalsport aangebroken. Wil je meer weten over andere sporten in Valencia, kijk dan eens op deze pagina over sport.

Waar kun je in Valencia Pelota Valenciana spelen?

Er zijn verschillende plekken waar de Valenciaanse Pelota kan worden gespeeld, zo is er bijvoorbeeld de ‘trinquete’. Dit is de speelhal van veertig bij zestig meter lang en tussen de negen en elf meter breedte. Met een team aan de ene kant en de ander aan de overkant, zitten er langs een lange muur het publiek. Daarnaast kan het op straat gespeeld worden, zoals de traditie eigenlijk is ontstaan. Deze straat moet daarbij wel vlak zijn en met ongeveer dezelfde afmetingen als de trinquete. Er zijn zelfs complete straten op aangepast, om dit spel te kunnen spelen. Hierbij werd rekening gehouden met ramen, balkons en deuren.

Ook kan het spel als Fronton gespeeld worden op een veld waar normaal een racketsport wordt beoefend. Als gevolgd van dat het moeilijk is om op straat te spelen, worden ook zulke hallen gebruikt. Daarnaast kan Pelota ook nog in een ‘galotxeta’ gespeeld worden. Dit lijkt op een trinquete, maar dan zonder publiek en met andere lijnen.

Wil je meer weten over andere restaurants in Valencia? Kijk dan eens naar deze top 5 van restaurants.